دالان زنگزور، شعله‌ور کردن رقابت تاریخی بازیگران بزرگ منطقه

کد مقاله : 1087-AFTZCONF

نویسندگان

عبدالرحمان عبدانی * پژوهشگر

چکیده مقاله

عبدالرحمن عبدانی دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد قم rahmanabdani@ymail.com 09367263800 روسیه تا پیش از جنگ اوکراین، محور اصلی تأمین و ترانزیت انرژی و کالا بین اروپا و چین به‌عنوان دو بازار بزرگ تولید و مصرف جهانی بود. جهان غرب در این سال‌ها سعی داشت ج.ا.ایران را به عنوان یک بازیگر آشوب ساز و بر هم زننده نظم کنونی بین الملل به حاشیه براند؛ اما پس از این جنگ، تلاش دارد روسیه را هم از توانمندی ژئوپلیتیک و انرژیک خود ساقط کند. بدین منظور می‌کوشد با ایجاد دالان تورانی ناتو و اتصال مستقیم ترکیه به کاسپین و از آنجا به آسیای مرکزی و چین، خود را از اثرگذاری محور ایران – روسیه رهایی بخشد. دو کشور فوق نیز به دلایل متعدد در سالیان اخیر از قفقاز اخراج شده‌اند و در تلاش‌اند تا به معادلات منطقه بازگردند لذا در پی عبور بخشی از کریدور میانی از خاک خود هستند و ناگزیر رقابت تاریخی دو کشور جایگزین ائتلاف منطقه‌ای آن‌ها می‌شود. ترکیه نیز در این میان بخشی از این رقابت است که بین انتخاب محور شرقی یا غربی همچنان سردرگم است و ممکن است بر دامنه این رقابت بیفزاید. ایجاد دالان زنگزور در حال حاضر فصل مشترک قدرت‌های بزرگ جهانی غرب، روسیه، ترکیه و چین است و این همسویی همسایگان با اهداف دشمنان، تهدید و مانع بزرگ ائتلاف‌سازی منطقه‌ای برای ج.ا.ایران است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر نظریه واقع‌گرایی جدید درصدد است تا ابعاد و اهداف رقابت ژئوپلیتیک بازیگران مختلف از پیگیری دالان زنگزور را بررسی کرده و راهکارهای مناسب پیش روی مسئولان جمهوری اسلامی ایران قرار دهد.

کلیدواژه ها

دالان زنگزور، کریدور میانی، موقعیت ژئوپلیتیک ایران، روسیه، ارمنستان، آذربایجان، ناتو، ترکیه

وضعیت: چکیده برای ارائه پذیرفته شده است